“โรคจิตชนิดเฉียบพลัน” จากความเครียดสู่ความรุนแรงทางจิต

จากชีวิตที่เคยเป็นปกติก็พลิกผัน เมื่อความคิดและความรู้สึกเริ่มบิดเบือน โลกที่เคยคุ้นเคยกลายเป็นสถานที่แปลกประหลาดและน่ากลัว นี่คือสิ่งที่ผู้ป่วยโรคจิตเฉียบพลันต้องเผชิญ ซึ่งความรุนแรงของโรคนี้ส่งผลกระทบต่อทุกด้านของชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การเรียน และความสัมพันธ์กับผู้อื่น

นายแพทย์ณชารินทร์ พิภพทรรศนีย์ จิตแพทย์โรงพยาบาล BMHH – Bangkok Mental Health Hospital กล่าวว่าโรคจิตชนิดเฉียบพลัน (Acute Psychosis) หมายถึง ภาวะที่ผู้ป่วยมีอาการทางจิตที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและรุนแรง ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถแยกแยะระหว่างความเป็นจริงกับจินตนาการได้ อาการมักปรากฏขึ้นภายในไม่กี่วันหรือแม้กระทั่งไม่กี่ชั่วโมงแต่ไม่จะเกิน 1 เดือน และอาจทำให้ผู้ป่วยประสบปัญหาในการควบคุมพฤติกรรม ความคิด และการรับรู้

อาการที่พบบ่อยของโรคจิตชนิดเฉียบพลัน ได้แก่

• อาการหลงผิด (Delusions): ความเชื่อที่ผิดไปจากความเป็นจริง เช่น เชื่อว่ามีคนกำลังตามติดหรือพยายามทำร้ายตนเอง
• อาการหลอน (Hallucinations): การรับรู้สิ่งที่ไม่มีอยู่จริง เช่น ได้ยินเสียงที่ไม่มีจริง, เห็นภาพลวงตา
• ความคิดสับสนและไม่เป็นระบบ (Disorganized Thinking): ผู้ป่วยอาจพูดจาสับสน ไม่ต่อเนื่อง และพูดเรื่องที่ไม่เกี่ยวข้องกัน
• พฤติกรรมแปลกประหลาด (Disorganized Behavior): เช่น การเคลื่อนไหวร่างกายที่ผิดปกติ หรือการกระทำที่ไม่มีเป้าหมายชัดเจน
• การเปลี่ยนแปลงในอารมณ์และพฤติกรรม: ผู้ป่วยอาจมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว หรือมีอารมณ์เศร้าหมองอย่างรุนแรง

โรคจิตชนิดเฉียบพลันสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อสมองและจิตใจ เช่น ความผิดปกติของสารเคมีในสมอง เช่น โดปามีนและเซโรโทนินที่ไม่สมดุล, ความเครียดจากเหตุการณ์รุนแรง เช่น การสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ปัญหาทางการเงิน หรือการหย่าร้าง ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่กระตุ้นอาการ รวมถึงการติดเชื้อในสมองหรือการบาดเจ็บที่ศีรษะ ที่ส่งผลต่อการทำงานของสมองโดยตรง

การรักษาโรคจิตชนิดเฉียบพลันจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของอาการ โดยทั่วไปจะใช้การรักษาหลายวิธีร่วมกัน เช่น การรักษาด้วยยา โดยจิตแพทย์จะเป็นคนเลือกใช้ยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล เพื่อช่วยควบคุมอาการประสาทหลอน ความคิดหลงผิด อารมณ์แปรปรวน และการบำบัดทางความคิดและพฤติกรรม (Cognitive-Behavioural Therapy) ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยสามารถรับมือกับความคิดและอารมณ์ที่ผิดปกติได้ รวมไปถึงการดูแลสุขภาพกายและใจอย่างสม่ำเสมอ การออกกำลังกาย การพักผ่อนให้เพียงพอ และการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ จะช่วยเสริมสร้างสุขภาพและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคซ้ำ

อย่างไรก็ตาม โรคจิตชนิดเฉียบพลันเป็นภาวะที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันของผู้ป่วยอย่างมาก การได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างรวดเร็วสามารถช่วยลดความรุนแรงของอาการและช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้ หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการที่น่าสงสัย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม

นายแพทย์ณชารินทร์ พิภพทรรศนีย์
จิตแพทย์โรงพยาบาล BMHH – Bangkok Mental Health Hospital