ก้าวข้ามผ่านความทุกข์ด้วยพลังของการบำบัด

ในสังคมปัจจุบันที่เต็มไปด้วยความเร่งรีบและความกดดัน การรักษาสุขภาพจิตกลายเป็นสิ่งที่มีความสำคัญไม่แพ้การดูแลสุขภาพร่างกาย หลายคนอาจเคยคิดว่าจิตบำบัดนั้นเหมาะสำหรับผู้ที่มีภาวะป่วยทางจิตที่รุนแรงเท่านั้น แต่ในความเป็นจริง การทำจิตบำบัดนั้นสามารถเป็นประโยชน์ได้กับคนทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นคนที่เผชิญกับความเครียด วิตกกังวล ซึมเศร้า หรือปัญหาที่เกี่ยวกับการดำเนินชีวิต 

คุณจีระเดช งามสีสรรค์ นักจิตวิทยา โรงพยาบาล BMHH – Bangkok Mental Health Hospital กล่าวว่า จิตบำบัด  (Psychotherapy) เป็นกระบวนการรักษาและฟื้นฟูสภาพจิตใจผ่านการให้คำปรึกษา การฝึกฝนทางความคิดหรือพฤติกรรมตามความจำเป็น เพื่อช่วยให้ผู้รับการบำบัดสามารถจัดการกับความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน ซึ่งการบำบัดทางจิตเวชมีหลากหลายวิธีที่สามารถปรับใช้ได้ตามความต้องการของผู้รับการบำบัดและความเหมาะสมของปัญหาสุขภาพจิตที่เป็นอยู่ เช่น 

• การบำบัดทางความคิดและพฤติกรรม (CBT): การบำบัดนี้มุ่งเน้นไปที่การค้นหาและปรับเปลี่ยนรูปแบบความคิดเชิงลบ เพื่อปรับปรุงอารมณ์และพฤติกรรม โดยการทำความเข้าใจว่าความคิดของคุณมีผลต่อความรู้สึกและการกระทำของคุณอย่างไร CBT สามารถช่วยพัฒนากลไกการรับมือที่ดีต่อสุขภาพและสร้างความยืดหยุ่น การบำบัดชนิดนี้เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ประสบปัญหาในการรับมือกับอารมณ์ ความเครียด ปัญหาระหว่างบุคคล หรือความนับถือตนเองต่ำ
• การบำบัดแบบซาเทียร์ (STST): การบำบัดประเภทนี้เน้นความสำคัญของการสำรวจโลกภายในของตัวเอง พัฒนาความรู้สึกที่ดีต่อตนเอง ยอมรับสิ่งที่เป็นตัวเอง ค้นหาจุดแข็งที่ตนเองมี ซึ่งจะนำไปสู่การแสดงพฤติกรรมให้สอดคล้องกับโลกภายใน การสื่อสารและการเชื่อมต่อกับผู้อื่นที่ดีมากขึ้น เหมาะสำหรับผู้ที่ประสบปัญหาความสัมพันธ์ ความขัดแย้งในครอบครัว หรือความยากลำบากในการแสดงออกทางอารมณ์ 
• การบำบัดแบบอีเอ็มดีอาร์ (EMDR): การบำบัดนี้มีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับบาดแผลและผลกระทบในระยะยาว ซึ่งได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในการรักษาภาวะเครียดหลังเหตุการณ์สะเทือนใจ (PTSD) ความวิตกกังวล และความกลัว โดยการประมวลผลความทรงจำใหม่ เพื่อให้เปลี่ยนเป็นความทรงจำที่ควบคุมได้ EMDR จึงสามารถช่วยลดความวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า และอาการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับประสบการณ์ที่ไม่ดีในอดีต
• ศิลปะบำบัด บำบัดด้วยศิลปะเป็นช่องทางในการแสดงออกทางอารมณ์และสำรวจความคิดภายในผ่านการแสดงออกทางศิลปะ ผู้เข้าบำบัดสามารถได้รับข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับประสบการณ์ของตนเอง พัฒนากลไกการรับมือ และเพิ่มความตระหนักรู้ในตนเอง บำบัดด้วยศิลปะเป็นวิธีการที่อ่อนโยนและไม่เร่งรัด ซึ่งเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่พบว่ายากที่จะพูดถึงความรู้สึกของตนเอง บ่อยครั้งจะใช้ร่วมกับการบำบัดรูปแบบอื่นเพื่อเพิ่มผลลัพธ์การรักษาโดยรวม
• ดนตรีบำบัด ดนตรีบำบัดใช้พลังของดนตรีเพื่อจัดการกับความต้องการทางอารมณ์ ร่างกาย สติปัญญา และสังคม ผ่านการฟัง เล่น หรือสร้างสรรค์ดนตรี จึงช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย อารมณ์ดีขึ้น และการสื่อสารที่ดีขึ้น ดนตรีบำบัดสามารถเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการจัดการอาการของภาวะซึมเศร้าและส่งเสริมความรู้สึกเป็นอยู่ที่ดี

จิตบำบัดจึงไม่ใช่เพียงแค่การรักษาผู้ที่ป่วยเป็นโรคจิตเวช แต่เป็นกระบวนการที่ช่วยให้ทุกคนสามารถรับมือกับอารมณ์ ความเครียด และปัญหาชีวิตได้ดีขึ้น เพราะการดูแลสุขภาพจิตเป็นการลงทุนที่สำคัญเพื่อให้เราสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน ความสัมพันธ์ หรือการใช้ชีวิตประจำวัน และการเข้าใจความสำคัญของการบำบัดจิตใจจะช่วยให้เรามีมุมมองที่ดีต่อการดูแลสุขภาพจิตและพร้อมที่จะเข้ารับการบำบัดเมื่อมีความจำเป็น

จีระเดช งามสีสรรค์ นักจิตวิทยา
โรงพยาบาล BMHH – Bangkok Mental Health Hospital